Ik definieer het begrip “Risico” graag als zijnde:
“De kans
dat iets gebeurt” maal “De ernst áls het gebeurt”.
Een simpele en vooral hanteerbare en bruikbare definitie,
denk ik.
Dit houdt dus in dat als we een bepaald niveau van risico
acceptabel vinden, we dit kunnen bereiken door één van de twee factoren (of
allebei) voldoende te verkleinen. Nu mag duidelijk zijn dat we in het duiken
over het algemeen het meeste last hebben van de factor “De ernst áls het
gebeurt”, want die ernst is over het algemeen groot. Vrij eenvoudige, soms
simpele dingen kunnen ineens grote gevolgen hebben, omdat ze zich onder water
afspelen. Gezien we maar weinig invloed uit kunnen oefenen op deze factor, ligt
het voor de hand dat we de factor “De kans dat het gebeurt” te lijf gaan en zo
klein mogelijk maken.
Maar hoe doe je dat dan?
Uiteraard biedt PADI ons een hoop richtlijnen, adviezen en
regels om de kans op een ongeval zo klein mogelijk te maken, maar daarmee zijn
we er nog niet. Er zijn zoveel potentiële gevaren die we allemaal moeten
beheersen; een cursist kan uitglijden met zijn set aan, duikflessen kunnen
omvallen, cursisten kunnen kwijt raken, uitrusting kan falen, schroefongevallen
enz. Om dit allemaal te kunnen overzien, hebben wij als duikprofessionals /
-centra een plan nodig. In dit plan moeten we vaststellen welke risico’s zich
allemaal voordoen en hoe we daar mee om denken te gaan. Zo kun je denken aan
een juiste briefing te geven aan je cursisten, mochten ze je kwijt raken,
bepalen dat er altijd een zuurstofkoffer aanwezig moet zijn, een boeitje
verplicht stellen aan je Instructeurs als er scheepvaart is enz. Dit begrijpen
we allemaal, en eigenlijk doen we dat ook allemaal (sommigen op papier,
sommigen in hun hoofd). Maar nu komen we op een belangrijk punt in het
veiligheidsverhaal: Hoe gaan we dit borgen? Hoe zorgen we ervoor dat de
zuurstofkoffer ook daadwerkelijk altijd aanwezig is?
De enige manier om dit structureel aan te pakken is door te
werken met checklists. Denk hierbij aan een checklist met wat er allemaal mee
moet naar de duiklocatie, maar ook een duikrooster met wie er het water in en
uit gaat, is een checklist. Zo heb je ook een checklist met de data waarop je
compressor voor het laatst gekeurd is enz. Als je al die plannen en checklists
in een integraal plan kunt samenvatten, dan ben je een heel eind op de goede
weg. Belangrijk punt hier is natuurlijk de balans te houden tussen honderden
checklists voor de veiligheid en de “werkbaarheid” van je systeem. Als je vele
checklists in moet vullen elke keer als je iets doet, gaat je staff deze
vanzelf “vergeten”, half invullen of, erger nog, achteraf invullen. Wij hebben er voor gekozen een “Safety Officer” aan te stellen die zich continue bezig houdt met de verhoging van de
veiligheid en de controle op de afgesproken procedures. Het spreekt voor zich
dat hier de beste resultaten behaald worden door dit uit te laten voeren door
iemand die geen commerciële belangen heeft bij de activiteiten, zodat er
daadwerkelijk objectief naar de veiligheid gekeken kan worden. (Commerciële belangen conflicteren vaak met veiligheidsprocedures, denk maar aan de Instructeurs ratio's.)
DAN Europe heeft het belang van een werkend
veiligheidssysteem bij duikprofessionals ingezien en doet haar uiterste best om duikcentra te overtuigen hier gebruik van te maken. Zo kun je je als duikcenter aansluiten bij
het DAN Diving Safety Partner programma. Zij beoordelen dan (objectief en
vertrouwelijk) je veiligheidssysteem, en je krijgt hier een keurmerk voor als
je aan de eisen voldoet. DAN hanteert hier 3 niveau’s in: Silver, Gold en
Platinum. Naast het beoordelen van je veiligheidssysteem ondersteunt DAN Europe
je ook actief door het aanleveren van checklists en het geven van tips en
trucs. Als eerste duikcenter van Europa zijn wij als Divestar International er
erg trots op het DAN Gold Diving Safety Partner niveau te hebben behaald. Voor
ons is het een kroon op het werk dat we verricht hebben om de veiligheid bij al
onze duikopleidingen en –activiteiten zo goed als mogelijk te kunnen
waarborgen. Uiteraard zijn wij ook blij dat we met een dergelijk predicaat dit
ook aan de buitenwereld kunnen tonen. Als laatste stimuleert deze status onze staff
om nog meer aandacht aan veiligheid te besteden, want we hebben nu natuurlijk
een naam hoog te houden….
Mocht je meer informatie willen over duiken &
veiligheid, veiligheidssystemen, Risico Inventarisatie & Evaluatie plannen
of het DAN Diving Safety Partner programma, dan kun je altijd even contact
opnemen. Ook lanceren wij deze winter de “Divecenter Manager” opleiding, waarin
een losse module zit over dit onderwerp, welke ook los geboekt en gevolgd kan
worden.
Uiteraard wensen wij je nog vele, veilige duiken en duikopleidingen.
Davy
davy@divestar-international.com